Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753
Mousso-espiralo-di-pichot
Tortella humilis
Pottiaceae
Nom en français : Petite tortelle.
Descripcioun :Aquelo mousso de pichoto taio e d'un verd clar, trachis en mato denso sus li roco cauquiero mountagnouso. Li fueio que se destacon eisadamen, de 1,5 à 3,5 mm e acabado pèr un benc ialin, se recounèisson coume tóuti li Tortella à soun V entre la baso ialino e lou aut verd. Mousso autouïco, fai facilamen d'espouroufite. La sedo jauno, roujinasso à la baso èi longo d'aperaqui 1,5 cm e l'urno (3 mm) a un peristome espirala de dous à quatre tour. La planto es aparado, marcado sus listo roujo categourìo LC valènt à dire soucit minour.
Usanço :Poudèn s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella o de gènre proche. Pamens, es uno di raro mousso-espiralo à faire d'espouroufite emé sa sedo jauno.
Port : Acroucarpo
Taio : 0,3 à 0,5 cm
Fueio : 1,5 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 1 à 1,5 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala di 2 à 4 tour
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca Si
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Roco
- Sòu
- Baso d'aubre
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Tortella humilis (Hedw.) Jenn., 1913
(= Barbula caespitosa Schwägr., 1811 = Tortella caespitosa (Schwägr.) Limpr. )